Thực ra, nếu sự phát triển tâm trí và gia tăng kiến thức không được cân bằng bởi sự phát triển ý thức tương xứng, bởi sự phát triển tâm linh tương xứng, thì khả năng gặp phải bất hạnh và tai họa thật vô cùng lớn lao.Nhưng nếu bị trúng đòn, có nghĩa là môn đồ đang đắm chìm vào suy nghĩ, tức là y vắng mặt, không hiện trú, tức là y không tỉnh thức.Mọi cánh cổng đều là cửa chết, qua đó cái tôi hư ngụy bị chết đi.Một khía cạnh khác nhau của đau khổ về mặt xúc cảm thuộc phần nội sinh của tâm trí vị ngã, nó chính là cái cảm nhận thâm căn cố đế về sự thiếu thốn hay bất toàn, về tình trạng không trọn vẹn.Theo đạo Kitô, lối tu tập này thường được gọi là khổ tu.Bạn bắt đầu thức tỉnh.Lúc ấy hãy quan sát xem điều gì xảy ra.Hầu hết các thứ xảy ra sau đó đều tự động và không còn chủ ý được nữa.Lúc ấy bạn cũng có thể cảm nhận được sự sống tương tự như vậy sâu bên trong mỗi người khác và sâu bên trong mỗi tạo vật khác.Sự tồn tại của nó tùy thuộc vào sự vô tri bất thức khiến bạn đồng hóa với nó, cũng như vào sự vô tri khiến cho bạn không dám đối mặt với nỗi đau khổ đang sống trong con người bạn.
Để đồng cảm sâu sắc với đau khổ của người khác chắc chắn phải cần đến ý thức tỏ ngộ cao độ; nhưng sự đồng cảm chỉ tượng trưng cho một phương diện duy nhất của lòng trắc ẩn mà thôi.
